
De wijziging van de salderingsregeling is veelvuldig onderwerp in de gesprekken die onze initiatiefnemers voeren met bestuurders van scholen, sportverenigingen en zorginstellingen. Hoe gaat de regeling er uitzien en welk risico ontstaat in de businesscase voor zonnepanelen? Rob Wieggers, oprichter van Slim Opgewekt, laat in deze blog zijn licht schijnen op de nieuwe salderingsregeling.
Minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat heeft de Tweede Kamer in april 2019 gemeld dat de salderingsregeling in zijn huidige vorm gehandhaafd blijft tot 2023. Tot 1 januari 2023 verandert daarmee niets voor wie al zonnepanelen heeft, maar vanaf dat jaar wordt de regeling tot 2031 stapsgewijs afgebouwd naar 0.
Wat is de salderingsregeling?
Als u energie opwekt met zonnepanelen, gebruikt u deze eerst voor eigen gebruik. Wanneer de zonnepanelen meer energie opwekken dan op dat moment nodig is, blijft er een restant over. Dit restant aan energie wordt teruggeleverd aan het elektriciteitsnetwerk. Vervolgens kan in de periodes dat de zon niet schijnt (een bewolkte dag of dagen in de winterperiode) evenveel energie worden afgenomen van het elektriciteitsnetwerk als dat is terug geleverd zonder dat over deze afname energiebelasting betaald hoeft te worden. Omdat circa 2/3 deel van de stroomkosten niet bestaat uit de ‘kale’ stroom maar juist uit belastingen, levert dit een groot voordeel op. Dit is het principe van de onbeperkte salderingsregeling die sinds juli 2013 zo werkt. Deze regeling is alleen voor kleinverbruikers (elektra aansluiting die kleiner is dan 3x 80Amp aansluiting) maar verder dus niet gelimiteerd. In de praktijk kan een instelling met minder dan 200 zonnepanelen daardoor direct voordeel creëren zonder dat er goedkeuring gegeven hoeft te worden door een wettelijke instantie.
Wat gaat er veranderen?
Vanaf 2023 wordt het onbeperkt salderen stapsgewijs afgebouwd. Ervan uitgaande dat dit elk jaar met gelijke stappen gebeurt, betekent dit dat er vanaf 2023 per jaar 12,5% van de teruggeleverde stroom niet meer in aanmerking komt voor het voordeel van elektriciteit opnemen uit het elektriciteitsnetwerk zonder daarover energiebelasting te betalen.
Hoe groot zijn de financiële gevolgen?
Voor bijvoorbeeld een basisschool betekent dit dat de stroom die zij overdag direct zelf gebruiken nog steeds hetzelfde voordeel blijft houden. Dit deel wordt immers niet eerst teruggeleverd aan het netwerk. Het deel wat eerst wordt teruggeleverd (bijvoorbeeld tijdens de zomervakantie) zal in de wintermaanden weer afgenomen worden inclusief (een deel) energiebelasting. Een basisschool heeft uiteraard als voordeel dat zij de rest van het jaar juist overdag, wanneer de zon schijnt, stroom verbruikt en dus relatief veel van haar stroom niet eerst teruglevert maar direct verbruikt. Om inzichtelijk te maken wat dit nu gaat betekenen voor de business case rekent Slim Opgewekt de nieuwe salderingsregeling specifiek voor haar klanten door volgens het principe van Total Cost of Ownership. Bij doorrekenen zien we dat met de nieuwe salderingsregeling er wel een verschil is, maar het nog steeds substantieel voordeel oplevert (33% voordeel over de looptijd). Zie onderstaande voorbeeldcase:
Inclusief onbeperkt salderen gehele looptijd
Gevolgen voor de toekomst
Heeft het afbouwen van de salderingsregeling negatieve gevolgen voor het verduurzamen van Nederland? Waarschijnlijk niet op de korte termijn, want hoe eerder je start met de realisatie, hoe langer je nog van het volledige voordeel van onbeperkt salderen geniet. De regeling die nu voorligt geeft de zekerheid dat het systeem binnen de exploitatieperiode rendabel is zoals bovenstaand voorbeeld ook laat zien. Denk aan alle leaserijders die nog voor de jaarwisseling een elektrische auto willen bemachtigen om een lage bijtelling veilig te stellen. Richting de toekomst, met name wanneer de regeling steeds beperkter wordt, is de vraag of de prijsdaling van zonnepanelen richting uiteindelijk 2031 dusdanig is doorgezet dat deze techniek kan concurreren met de ‘kale’ stroomprijs uit het elektriciteitsnetwerk. De grootste prijsdaling in zonnepanelen in hun huidige vorm is namelijk wel achter de rug.
Opslag van stroom
Eventuele doorbraken in de techniek van zonnepanelen en de wijze waarop de stroom tegen die tijd kan worden opgeslagen zullen van invloed zijn. Eigenlijk biedt de nieuwe salderingsregeling de markt van lokale energieopslag de tijd en ruimte om zich verder te ontwikkelen. Met nieuwe technische doorbraken kunnen wellicht al ruim voor 2031 grote hoeveelheden stroom worden opgeslagen tegen zeer lage kosten: lees hier een artikel over de mogelijkheden. De salderingsregeling wordt dan overbodig aangezien alle stroom achter de meter blijft. Lokale opslag (thuisbatterijen) kunnen juist gaan helpen om het elektriciteitsnetwerk in de toekomst stabiel te houden door pieken en dalen met elkaar op te vangen. Dan moet vraag en aanbod alleen wel heel goed inzichtelijk zijn. Hiervoor is, eveneens in de nieuwe salderingsregeling, opgenomen dat er gewerkt gaat worden aan de bemetering: vanaf 2021 wordt het verplicht om een 2 teller systeem te hebben waarbij de teruglevering ook altijd inzichtelijk is.
Conclusie
Samenvattend is de nieuwe salderingsregeling, met een beperking richting 2031 voor nu juist een stimulans om snel te starten met een eigen zonnestroom-installatie. De toekomst moet uitwijzen of de afbouw van de regeling niet te hard gaat voor de ontwikkeling op het gebied van kostendaling en lokale opslag. Maar een vorm van (lokale) opslag is onvermijdelijk in de energietransitie. Het elektriciteitsnetwerk wordt nu stabiel gehouden met fossiele bronnen, daar moeten we zo snel mogelijk van af. De regeling geeft hiervoor de mogelijkheden en gezien alle ontwikkelingen op het gebied van opslag moet dit toch echt wel gaan lukken. Met een voorzichtige prijsdaling van opslag over 10 jaar zou een ‘nieuwe’ business case een nog positiever beeld laten zien: dezelfde case met nieuwe salderingsregeling én investering in opslag in jaar 10:
Met nieuwe salderingsregeling en investering in opslag
Meer informatie
Vragen over de salderingsregeling voor maatschappelijke instellingen of wil je weten wat we kunnen betekenen? Neem contact op met ons, onze gegevens staan op de website: www.slimopgewekt.nl of bel: 026 – 361 21 10.